Ένας οδηγός μιας ενσυνείδητης παιδαγωγικής για τη διαφορετικότητα

4.3.1 Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων

Η μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων και η αρχή της ίσης αμοιβής για ίση εργασία, είναι μία από τις κύριες προτεραιότητες στο πλαίσιο της εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ισότητα των φύλων. Κατά μέσο όρο, οι ωριαίοι μισθοί για τους άνδρες ήταν 16,2% υψηλότεροι το 2016 από ότι για τις γυναίκες. Υπάρχουν διαφορές στα κράτη μέλη της ΕΕ. Η Ρουμανία είχε διαφορά 6% το 2016, ενώ η Αυστρία και η Γερμανία πάνω από 20% διαφορά στους ωριαίους μισθούς (βλ. Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018).

Παρά τις προσπάθειες ευθυγράμμισης των ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών, το χάσμα στις αμοιβές μεταξύ των φύλων έχει διευρυνθεί σημαντικά. Οι λόγοι αυτής της διαφοράς μπορούν να βρεθούν στα επίπεδα ιεραρχίας, τις δραστηριότητες και τις βιομηχανίες. Μελέτες δείχνουν ότι οι άνδρες και οι γυναίκες διαφοροποιούν τις επιλογές σταδιοδρομίας τους ανάλογα με τις βιομηχανικές δραστηριότητες. Η Ευρωπαϊκή επιτροπη έχει διαπιστώσει ότι τα επαγγέλματα, τα οποία επιλέγονται ως επί το πλείστον από γυναίκες, έχουν χαμηλότερη αμοιβή. Αυτό δεν οφείλεται στη χαμηλότερη παραγωγικότητα ή αποδοτικότητα, αλλά οφείλεται κυρίως σε υποκειμενικές επιδράσεις συσχέτισης σύμφωνα με τις οποίες τα επαγγέλματα που κυριαρχούν οι γυναίκες είναι υποτιμημένα. Η επιλογή του επαγγέλματος διαμορφώνεται κυρίως από κοινωνικά στερεότυπα. Από το 2000, το ποσοστό των γυναικών φοιτητών στα λεγόμενα μαθήματα STEM (μαθηματικά, επιστήμη υπολογιστών, μηχανική και φυσικές επιστήμες) ήταν περίπου 30%. Το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται σε επαγγέλματα χαμηλού μισθού όπως το προσωπικό καθαριότητας, οι βοηθοί πωλήσεων ή στον τομέα της υγείας είναι συνήθως πάνω από 70%. Οι γυναίκες ειδικότερα τείνουν να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στον οικογενειακό προγραμματισμό και τη συμβατότητα της οικογένειας και της εργασίας από τους άνδρες, και τόσο συχνά επιλέγουν επαγγέλματα που προσφέρουν μεγαλύτερη συμβατότητα (πρβλ. Zinke, 2014).

Η μεταγενέστερη επιλογή του επαγγέλματος και η επέκταση των δεξιοτήτων ξεκινούν από το δημοτικό σχολείο. Η μελέτη του ΟΟΣΑ με θέμα "Ισότιμη προετοιμασία για τη ζωή;" το 2009 διαπίστωσε ότι τα κορίτσια και τα αγόρια έχουν μικρή διαφορά λόγω του φύλου στην επιστήμη και τα μαθηματικά στην ηλικία του δημοτικού σχολείου, αλλά τα κορίτσια έχουν πλεονέκτημα στην ανάγνωση. Στα επόμενα σχολικά έτη, αυτό το πλεονέκτημα των κοριτσιών επεκτείνεται. Τα αγόρια δείχνουν τώρα ένα πλεονέκτημα στα μαθηματικά, ενώ τα κορίτσια ανέφεραν το φόβο της αποτυχίας ως τον λόγο της έλλειψης ενδιαφέροντος για τη μελέτη. Από αυτό μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η μείωση των φόβων θα μπορούσε να ωφελήσει τα κορίτσια και να προωθήσει το ενδιαφέρον για τα μαθηματικά. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να ενσωματώσουν αυτά τα ευρήματα στην τάξη και να προβληματίζονται για τη στάση και τις προσδοκίες τους από τους μαθητές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται εδώ, τα αγόρια χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη στην ανάγνωση, ενώ τα κορίτσια στα μαθηματικά. Ωστόσο, η επιτυχία δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο από τους εκπαιδευτικούς, η οικογένεια και το κοινωνικό περιβάλλον των παιδιών εμπλέκονται στη διαδικασία κοινωνικοποίησης και θα έπρεπε να υποστηρίζονται με στοχευμένη χρηματοδότηση (βλ. ΟΟΣΑ, 2009).